ทางเลือกการรักษาริดสีดวง ด้วยเลเซอร์
ริดสีดวง คือ โรคใกล้ตัวที่สามารถเกิดขึ้นได้กับทุกคน เกิดจากการบวม อักเสบ หรือการหย่อนยานของเนื้อเยื่อบริเวณภายในปากทวารหนัก โดยเนื้อเยื่อนี้จะทำหน้าที่ช่วยยืดหยุ่น รองรับการเสียดสีระหว่างอุจจาระกับทวารหนักและช่วยปิดรูทวารให้สนิท ซึ่งส่วนมากคนที่เป็นโรคนี้มักอาย และไม่กล้ามาขอคำแนะนำและรับการรักษาจากแพทย์ตั้งแต่เนิ่นๆ ซึ่งด้วยความอายที่เป็นกำแพงกั้นกลางระหว่างแพทย์กับคนไข้ จึงทำให้ส่วนใหญ่แล้ว คนไข้มักปล่อยอาการริดสีดวงให้ลุกลามจนรักษาหายยาก โดยบางรายต้องรักษาด้วยการผ่าตัดซึ่งเสี่ยงเจ็บตัวมาก และต้องพักฟื้นเป็นเวลานาน แต่อย่างไรก็ตาม ปัจจุบันการรักษาริดสีดวงด้วยการผ่าตัดนั้นไม่น่ากลัวเหมือนแต่ก่อนแล้ว เพราะสามารถทำได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้นโดยการผ่าตัดด้วยการใช้เลเซอร์
อาการสำคัญที่เป็นสัญญาณเตือนต้องสงสัยว่าเราเสี่ยงเป็นโรคริดสีดวง
- มีเลือดออก เป็นเลือดสด ขณะถ่ายอุจจาระ ไม่ใช่เลือดที่ไหลออกมาเอง
- รู้สึกว่ามีตุ่ม ก้อน ยื่นออกมาบริเวณด้านนอกทวารหนัก เนื่องจากเส้นเลือดที่บวมพองอาจเคลื่อนตัวออกมาจากรูทวารหนัก
- ปวดหน่วง หรือมีอาการคันบริเวณทวารหนัก
- เจ็บปวด รอบๆ ทวารหนัก เวลายืน เดิน นั่ง เกิดจากริดสีดวงมีการอักเสบ เนื่องจากเส้นเลือดรอบๆ ทวารหนัก เกิดการจับตัวของลิ่มเลือดในเส้นเลือด ทำให้เส้นเลือดมีขนาดใหญ่ขึ้น
- กรณีที่มีเลือดออกมานาน อาจมีอาการขาดเลือด โลหิตจาง หน้ามืด เวียนศีรษะ
โรคริดสีดวงทวารหนักเกิดจากอะไร?
เกิดจากแรงดันในช่องท้องมีผลทำให้กลุ่มหลอดเลือดดำบริเวณทวารหนักขอดและโป่งพอง สาเหตุหลักมาจากอุปนิสัยการขับถ่ายที่ไม่ถูกต้อง เช่น การเบ่งถ่ายอุจจาระนานๆ เป็นประจำ การนั่งถ่ายเป็นเวลานาน ท้องผูก ท้องเสียเรื้อรัง นอกจากนี้ยังอาจพบในหญิงตั้งครรภ์ คนที่มีอาการไอเรื้อรัง คนอ้วน ผู้ป่วยตับแข็ง ต่อมลูกหมากโต หรือมีก้อนเนื้องอกในช่องท้อง โรคนี้จึงพบได้บ่อย และสามารถเป็นได้กันทุกเพศทุกวัย หากท่านอยู่ในระยะที่ยังไม่รุนแรงมาก สามารถบรรเทาได้ด้วยการปรับพฤติกรรมการใช้ชีวิต หันมากินผักผลไม้สดที่มีกากใยสูง ออกกำลังกายสม่ำเสมอเพื่อให้ลำไส้เกิดการเคลื่อนไหว และสามารถหายเองได้
ประเภทของโรคริดสีดวง
สามารถแบ่งได้ออกเป็น 2 ประเภทด้วยกัน คือ ริดสีดวงภายใน กับ ริดสีดวงภายนอก ซึ่งแต่ละประเภทก็จะมีวิธีการรักษาที่แตกต่างกันไป โดยหากเป็นริดสีดวงภายในในช่วงระยะที่ 1 - 2 แพทย์จะพิจารณารักษาด้วยการใช้ยาและการใช้ยางรัด ในขณะที่ระยะที่ 3 - 4 จะใช้การผ่าตัดรักษาเป็นหลัก ส่วนริดสีดวงภายนอก ก็จะรักษาด้วยการใช้ยาเช่นกัน โดยการรักษาด้วยการผ่าตัดจะทำก็ต่อเมื่อมีอาการอักเสบหรือบวมเยอะ และมีเลือดออกมาก
ทางเลือกการรักษาริดสีดวง ด้วยเลเซอร์
ข้อดีการรักษาริดสีดวงด้วยเลเซอร์
- ไม่มีรอยแผลเป็นผ่าตัด เนื่องจากโดยแพทย์จะใช้เลเซอร์เจาะเข้าไปที่ด้านข้างแผลเพื่อทำลายริดสีดวง ไม่ได้ผ่าทวารหนักโดยตรงรอยเจาะมีขนาดประมาณ 2 - 3 มิลลิเมตร และจำนวนในการเจาะจะขึ้นอยู่กับจำนวนหัวของริดสีดวง ถ้ามีหลายหัวก็ต้องเจาะหลายรู แต่หลังการผ่าตัดไม่ต้องเย็บแผล
- คนไข้ใช้เวลาพักฟื้นเพียง 1 – 2 วัน ก็สามารถกลับไปทำงาน หรือใช้ชีวิตประจำวันได้ตามปกติ
- ใช้เวลาน้อย โดยการผ่าตัดจะใช้เวลาเพียงประมาณครึ่งชั่วโมงในการเจาะและยิงเลเซอร์
- คนไข้ไม่ต้องบล็อกหลังและสวนปัสสาวะ จึงหมดกังวลเรื่องจะปัสสาวะไม่ออกหลังผ่าตัดและไม่ต้องพักฟื้นนาน เนื่องจากสามารถฉีดยาชาเฉพาะจุดได้
การดูแลรักษาตนเองหลังรักษาริดสีดวงด้วยเลเซอร์
หากยังมีอาการท้องผูกเป็นประจำ ก็อาจมีหัวริดสีดวงเกิดขึ้นใหม่ได้ ดังนั้นทางที่ดีต้องหมั่นป้องกันมิให้ท้องผูก คนที่เป็นริดสีดวงทวาร ควรปฏิบัติตัวดังนี้
- ระวังอย่าให้ท้องผูก โดยการดื่มน้ำมากๆ กินผักผลไม้ให้มากๆ
- หลีกเลี่ยงการยกของหนัก
- ถ้าอ้วนให้ลดน้ำหนัก
- ไม่นั่งเบ่งถ่ายอุจจาระเป็นเวลานานๆ
- ไม่นั่งอ่านหนังสือหรือเล่นโทรศัพท์ขณะขับถ่าย
โรคริดสีดวงนั้น เป็นโรคที่อยู่ใกล้ตัวเรามากกว่าที่คิด ทุกคนมีโอกาสเป็นได้ หากไม่ดูแลการรับประทานอาหารให้ดีพอ และไม่ปรับพฤติกรรมการเข้าห้องน้ำให้ถูกสุขลักษณะ ซึ่งแม้จะรักษาหายแล้วไม่ว่าจะด้วยการรักษาแบบทานยา หรือว่าการผ่าตัดด้วยเลเซอร์ ก็ยังมีโอกาสกลับมาเป็นได้อีก ถ้ายังท้องผูกและท้องเสียบ่อยๆ ดังนั้น การทำความเข้าใจสาเหตุของการเกิดโรคริดสีดวง และปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้ชีวิตให้ขับถ่ายได้อย่างถูกสุขลักษณะจึงเป็นสิ่งที่สำคัญที่สุด ร่วมด้วยกับการหมั่นสังเกตอาการผิดปกติ ที่หากพบว่าขับถ่ายอุจจาระลำบาก และมีเลือดออกปนเวลาขับถ่าย ก็ไม่ควรอาย แต่ควรรีบมาพบแพทย์เพื่อตรวจวินิจฉัยโดยเร็ว จะได้สามารถวางแผนการรักษาได้อย่างทันท่วงที ซึ่งอาจไม่จำเป็นต้องถึงขั้นรักษาด้วยการผ่าตัดให้เจ็บตัว และเสียค่าใช้จ่ายในการผ่าตัดรักษา
สนับสนุนข้อมูลโดย : นพ. จักรกฤษ อุ้ยนิรันดรกุล แพทย์เฉพาะทางด้านสาขาศัลยศาสตร์ทั่วไปและการผ่าตัดผ่านกล้อง
ศูนย์ศัลยกรรมทั่วไป ชั้น 1 โรงพยาบาลบางปะกอก 9 อินเตอร์เนชั่นแนล
สอบถามข้อมูลเพิ่มเติมโทร. 1745
